پس از استخراج سنگ از معدن و انتقال آن به کارخانه های سنگبری نوبت به برش سنگ ساختمانی می رسد. کوپ ها را براساس درخواست مشتری در اندازه با ضخامت مختلف برش می دهند برای برش سنگ با توجه به تنوع سنگ ساختمانی، از انواع دستگاه برش استفاده می کنند که در این مقاله به بررسی روش های مختلف برش سنگ ساختمانی می پردازیم:
دستگاه های مورد نیاز و مراحل آن
در اولین مرحله پس از استخراج سنگ ساختمانی براساس شکل ظاهری آن ها اگر بی قواره باشد برای فرم دهی سنگ ها از دستگاه های تک لام با تیغ های الماس حدودا با 35 یا 37 داندانه یا از دستگاه های برش مانند سیم الماسه و فولادی استفاده می کنند که به‌وسیله این دستگاه، سنگ بی‌قواره را به اصطلاح قواره می‌کند تا برش آن‌ها با استفاده از اره‌ها راحت‌تر شود.
پس از اینکه سنگ ها به شکل قواره ای دلخواه رسید برش آن ها به سه صورت زیر بسته به نوع سنگ انجام می شود
1- برش با سیم
2- برش با دیسک
3- برش با اره
برش سنگ ساختمانی با سیم
دو نوع برش با سیم به صورت متحرک یا ثابت وجود دارد. در روش اول متحرک، برای استخراج سنگ در معادن و چهارگوش کردن بلوک سنگ استفاده می شود. روش دوم باسیم که ثابت است بدلیل هزینه پایین و نامحدود بودن عمق برش، برای برش بلوک های بسیار حجیم قابل استفاده می باشد. این روش به دلیل انحناپذیری بالای سیم برش برای سنگ های سخت مثل گرانیت بسیار مناسب می باشد.
برش با دیسک توسط قله بر
در دستگاه برش قله، از اره ای با تیغه دایره ای شکل یا دیسکی با قطر حدودا 15 تا 30 سانتی متر استفاده می شود. روی این تیغه های الماسی شکل، گمنت های الماس قرار می دهند. پس از قرارگیری کوپ سنگ درون دستگاه به وسیله یک یا چند تا دیسک به صورت موازی برش می خورد به سنگ برش خورده این دستگاه پلاک گفته می شود. که برش آن بسته به نوع سنگ در یک یا چند مرحله به صورت رفت و برگشتی صورت می گیرد.
قابل ذکر است که تمام سنگ های ساختمانی را با این روش می توان برش داد ولی از معایب آن می توان به اتلاف بالای سنگ و انرژی زياد اشاره کرد که باعث کاهش سرعت در میزان تولید و ایجاد ورقه با ابعاد کوچک تر می شود.
برش با اره
برش با اره در دو دسته تک و چند اره می باشد که بدلیل حرکت رفت و برگشتی تیغه ها و دفع گرده ها بسیار دشوارتر از حالت دیسکی است. خرده سنگ ها با حرکت به جلو و عقب باعث سایش بیش تر زمینه فلزی سگمنت و کاهش طول عمر سگمنت می شود که برای رفع این مشکل باید سرعت پاشش آب را افزایش داد.
از این دستگاه برش سنگ، معمولا در کارخانه‌ها با حجم تولید بالا استفاده می شود که پس از قرار گرفتن کوپ درون دستگاه بوسیله اره های مجهز به تیغ الماسی به صورت موازی برش داده می شود که تعداد تیغ های الماسی بسته به قدرت دستگاه برش متفاوت هست در کم ترین حالت 40 تیغه و بیشترین حالت به 150 تیغه مجهز است. تیغه های آن بسته به نوع جنس آن به اره نرم بر و اره سخت بر تقسیم می شود.
اره نرم بُر و برش سنگ ساختمانی
از این اره برای برش سنگ های آهکی مانند مثل تراورتن و مرمریت استفاده می شود در این روش ضایعات کم تری ایجاد می شود به همین دلیل اکثر سنگبری ها از این اره برای برش سنگ ساختمانی استفاده می کنند. روش کار با اره های نرم به سه دسته زیر تقسیم می شود:
- در قسمت برش کوپ سنگ به صورت ثابت قرار می‌گیرد و اره به صورت عمود بر روی سنگ قرار می گیرد.
- در اینجا کوپ سنگ در قسمت برش دستگاه قرار می گیرد و سطحی که حامل سنگ است به سمت بالا حرکت می‌کند تا تیغه‌ها سنگ را برش دهند.
- تیغ ها ثابت عمل می کند همانطور که کوپ سنگ روی سطح برش قرار دارد سطح حامل سنگ به صورت افقی به طرف تیغه‌ها حرکت می‌کند.
اره سخت بُر
در ساخت این اره بجای تیغه الماس از براده چدنی و یا فولاد استفاده شده است که دارای تیغ های زیاد می باشد در بیش ترین حالت 150 عدد تیغه که برای برش سنگ های سخت مثل گرانیت استفاده می شود. از مزیت قابل ذکر آن توانایی برش کوپ سنگ هایی به ابعاد 200*360*340 سانتی متر می باشد.
ما در کارخانه یونیک استون اصفهان از دستگاه (قله بر) برای برش سنگ ساختمانی استفاده می کنیم.